Anadolu'nun her karış toprağında kan var. Anadolu'ya sahip olmanın bedeli ağır. Ah bir de bu güzel memlekette kavgalar olmasaydı. Allah yeryüzünde cennet yaratmak için; her varlığı ve canlıyı bu topraklara sunmuş. Bu topraklar bizim.
Tarihin sayfalarında zaman yolculuğuna çıkıyoruz. Yolculukta karşılaştığımız tablo acı ve kederli. 1402 yılında Yıldırım Beyazıt, Ankara'da Timur'a yenilir. Timur ordusu ve filleriyle Anadolu'yu ezip geçer, yakıp yıkar ve Anadolu insanı aç ve perişan olur. Osmanlı Devleti aciz duruma düşer. Bir Asya Türkünün, Anadolu Türküne ve Türk dünyasına yaptığı en büyük yıkım ve kötülüktür bu. Osmanlı otoritesi yok olur. Anadolu topraklarında büyük bir kargaşa başlar. Ezen ve ezilen halk şaşkınlık içindedir. Zalim olanlar, güç ve kuvvetleri ile halkı ezmeye devam ederler. Halk geçim derdindedir. Yaşam savaşı vermektedir .Yönetim başsız kalmıştır. Yıldırım Beyazıt'ın oğulları Musa ve Mehmet Çelebiler koltuk kavgasına tutuşmuşlar. Osmanlının baskısı, çoğalan vergiler, adaletli davranmayan, hak yiyen, vergi memurları ve idareciler; halkın yaşam sevincini yok etmişler ve canından bezdirmişlerdir.
Anadolu her zaman doğurgandır. Ortaya yeni bir adam çıkar. Adı Bedrettin'dir. Olanlara isyan etmiştir. Varlığında fırtınalar esmektedir. Halkın kurtulması için düşüncelerini insanlara söylemeye başlar. Ege’nin en bereketli topraklarında; Tire ve Manisa yöresinde kabul görür. Adı Şeyh Bedrettin'e çıkar. Filozoftur. Adı ve söyledikleri yayılmaya başlar. Hakkında övgüler düzülür.
Filozof Şeyh Bedrettin 'Erazi ortak, esbab ortak, akçe ortak, mal-mülk ortak, kadın istisna' der. Varidat isimli bir kitap yazar ve sosyal adaletin temellerini atmaya çalışır. Yetişmiş, iki müridi vardır. Manisalı Torlak Kemal ve Börklüce Mustafa. Torlak Aydın ve Manisa yöresinde; Börklüce Karaburun yöresinde baş kaldırır. Başarıları Manisa ve yöresinde ses getirir. Ege'yi gezen Bedrettin düşüncelerinin yayılmasını sağlar. 'Toprak işleyenindir. Dinler kardeştir'. Ege'de her şeyin ortak olduğu bir yaşam biçimi yaşanır, herkes ektiğini ortakça paylaşır. Şeyh Bedrettin halkın tuttuğu Çelebi Musa'dan yana tavır koyar. Padişahlık kavgasını ve iç savaşı kardeşlerden Mehmet Çelebi kazanmıştır. Padişah koltuğuna oturan Mehmet Çelebi; vergi vermek istemeyen halkın üzerine Osmanlı ordusunu gönderir. Karaburun'da yapılan çatışmada Osmanlı ordusu yenilir. Halk kazanmanın sarhoşluğunu yaşar. İkinci kez Karaburun'a gelen Osmanlı ordusu halk hareketini bastırır. Bu iki insanı binlerce taraftarı ile birlikte kesip biçerler. Karaburun yöresindeki tüm Erkek nesli yok ederler. Yalnız kundaktaki bebekler ve ihtiyarlar sağ bırakılır. Her yer feryat figan içindedir. Acı büyüktür. Topladıkları Şeyh Bedrettin yanlılarını Selçuk'ta asarlar. Osmanlı ordusu Manisa yönüne doğru ilerler. Torlak Kemal güçlerini yok eder. Torlak Kemal ve yandaşları Manisa'da asılır.
Şeyh Bedrettin; Bektaşiliği benimsemiş Türkmen boyları arasında itibar görmesine ve sevilmesine rağmen asılarak yaşamına son verildi.
Torlak Kemal Manisalıdır. Yaşamı, hayatı ve yaptıkları incelenmelidir. Turgutlu’da yaşamıştır. O yörenin aydınları ve üniversitemiz Torlak Kemal'i araştırmalı ve sahip çıkmalıdır.
Manisalı Torlak Kemal’e, Şeyh Bedrettin'e yazar Rady Fish sahip çıkarak Şeyh Bedrettin romanını yazmıştır. Şair Nazım Hikmet ise Şeyh Bedrettin Destanını ortaya çıkar.
Haydar Aksakal, 2000
Yazı, Haydar Aksakal'ın Manisalı Torlak Kemal ve Şeyh Bedrettin yazısından alınmıştır.
Comments