Anadolu'nun Devlet ve İlim İnsanı Yetiştiren Şehri Manisa

Şehzade, padişah oğullarına ve onların erkek çocuklarına verilen unvandır. Osmanlı'da şehzadeler babalarının padişahlığı döneminde yanlarına lala adı verilen tecrübeli bir devlet adamıyla birlikte sancaklara vali olarak gönderilir, devlet idaresini öğrenirlerdi. Bu nedenle Manisa, Kütahya ve Amasya gibi şehirler "şehzade sancağı" olarak tanınırdı. Ancak şehzadelerin yöneticilik yaptığı sancaklar bunlarla sınırlı değildi. İlk şehzade şehirlerinden Manisa.

Manisa 1391 yılında Yıldırım Bayezıd tarafından Osmanlı topraklarına katılmış, ancak Ankara Savaşı sonrası Timur bölgeyi yeniden eski sahiplerine iade etmiştir. 1412 yılında ise Çelebi Mehmed kesin olarak Manisa'yı Osmanlı egemenliği altına sokmuş ve Saruhan Sancağı adıyla idari bir birim haline getirmiştir.

Manisa 1437-1595 yılları arasında Osmanlı şehzadelerinin saltanat tecrübesi kazandıkları önemli siyasi merkezlerinden biri haline gelmiştir. Bu dönemde 2. Murad, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, 2. Selim, 3. Murad, 3. Mehmet ve 1. Mustafa gibi daha sonra Osmanlı tahtına da oturmuş padişahların içerisinde olduğu gibi 16 şehzade Manisa'da sancakbeyliği yapmışlardır.

Sultan Camii

Küçük yaştaki şehzadelerin eğitimi için tayin edilen hocalar, onların dini, manevi eğitimlerinden sorumluydular. Şehzadelerle birlikte sancağa çıkar ve onlara fıkıh, hadis, kelam, tefsir ilimlerinin yanında tarih, astronomi, coğrafya, kimya, matematik gibi dersleri de okuturlardı. ayrıca öğrencinin kabiliyetine göre manevi ve tasavvufi eri olan Akşeyh hazretlerinden ders alan 2. Mehmet (Fatih) dünyanın başarılı hükümdarlarından biri haline gelmiş, Akşeyh hazretlerinin yönlendirmeleri ve hükümdarlarından biri haline gelmiş, Akşeyh hazretinin yönlendirmeleri ve manevi nüfuzuyla İstanbul'un fethi Osmanlı devletine müyesser olmuştur. Bunlar haricinde şehzadeler idari, siyasi, askeri ve dış politika ile ilgili de eğitim almışlardır.

Yazı Fikriyat dergisinin Anadolu'nun Devlet ve İlim Adamı Yetiştiren Şehzade Şehirleri yazısından alınmıştır.