Aigai Antik Kenti, Manisa Yunt Dağı’nda MÖ 1.100 yıllarından sonra Yunanistan’dan gelen Aioller tarafından kurulmuştur. Yazar Herodot’a göre Aigai, MÖ 5. YY’de Aiollerin kurduğu 12 kentten biridir. Bir polis devletidir.
Kazı çalışmaları konumunun zorluğu nedeniyle 2004’te Prof Dr Ersin Doğer başkanlığı ile yapılmaya başlanır. Prof Dr Ersin Doğer’in ardından kazı başkanlığını Doç Dr Yusuf Sezgin yürütmektedir.
Aigai eski Yunanca’da keçi demek. Günümüz Yunancasında Aigai, Ege diye okunur.
Aigaililer için en önemli gıda ve geçim kaynağı keçidir. Keçinin etinden, sütünden, derisinden, kemiğinden yararlanmışlardır.
Keçinin derisinden parşömen yaparlar. Pergamon’a (Bergama) yakınlığı nedeniyle, Pergamonluların parşömenleri Aigai’den sağladığı düşünülür. Ayrıca kent planı Pergamon’a benzemektedir.
Aigai kentinin tuvaletleri, tüm antik kentlerde olduğu gibi, ortak sosyalleşme alanlarıdır. Dericilik geliştiği için keçi derisinin tabaklanması için idrara ihtiyaç vardır. Bu nedenle tuvaletlerde idrarlar toplanır. Parşömen bu deri ve idrarlardan elde edilir.
Kent yerleşimi su yakınında değildir, yüksekte (dağda) oldukları için kuyu da açamazlar. Suyu yağmur suyu hasadı ile sarnıçlarda toplarlar. İrili ufaklı yaklaşık 100 sarnıç vardır. Bu nedenle tüm kentte temiz ve kirli su giderler gelişmiştir. Kanalizasyonun bazı bölümlerinde insanların rahatlıkla gireceği kadar geniş alanlar var.
Yürüme yollarının ortasında su giderleri vardır.
Yeteri kadar suya erişemezlerse, yakındaki Kocaçay’dan katırlarla su taşırlar.
Nekropoldeki (mezar alanı) lahitlerden en önemlisi (aşağıdaki görselde) 2200 yıllık lahittir (mermer mezar). Lahit, bulunduğunda dağılmış ve birleştirilmiştir.
Lahit üstünde bulunan çelenkler, lahitin onurlandırıldığını, üç çelenk olduğu için üç kez onurlandırıldığını gösterir. Lahitin sahibinin ilk çelenk (sol) gençler, ikinci çelenk yurttaş tarafından onurlandırıldığını gösterir. Üçüncü çelenk bozuk olduğu için yeterli bilgi yoktur.
Defter, parşömen rölyefleri, lahit sahibinin öğretmen, okul müdürü vs olduğunu düşündürür.
Macellum (et ve balık pazarı) agoranın (çarşı) önemli alanlarından biridir.
Aigai için keçi ve oğlak eti temel gıda ve geçim kaynağıdır. Keçi ve oğlak etinin yanı sıra, Koçaçay’dan tuttukları yılan balıklarını da satarlar. Yılan balıkları suda 15 gün taze kalabilirmiş. Macellum’da bu yılan balıklarını suda bekletildiğini düşünülüyor.
Tiyatroda farklı dönemlere ait buluntulara rastlanmaktadır. Tiyatro henüz kazılmaya başlanmadığı için önümüzdeki zamanlarda yeni buluntular beklenmektedir. Tüm antik tiyatrolardaki gibi Aigai antik kentinde de tiyatro, oturma kolaylığı ve sesin dengeli ve yüksek yayılması için yamaca inşa edilir.
Aioller MS 3. YY’de Gotların barbar akınlarından kaçmışlardır. Bir süre Aigai kenti boş kalmış, daha sonra Bizans yerleşimi olmuş, MS 12. yy’de kilise ve çeşitli yapılar yapılmış, MS 13. YY sonrası bir yerleşim olmamıştır.
Nekropol, macellon, tiyatronun yanı sıra Meclis binası (Bouleuterion) ve Agora (Doğu Stoa) hala ayakta.
Aigai’den çıkan eserlerin büyük kısmı Manisa Müzesi’nde sergileniyor.
Hestia hakkında:
Kaynaklar:
Aigai Kazı Çalışmaları resmi sitesi:
Kazı Başkanı Doç Dr Yusuf Sezgin’in Twitter hesabı:
Aigai kazı çalışmaları Twitter hesabı:
TV360’da yayınlanan Taşların Dili programının Aigai Antik Kenti bölümü için:
Bir Tat Bir Manisa programının Aigai Antik Kenti bölümleri için:
Comentarios